Scrum en Lean: dezelfde ingrediënten?

Scrum en Lean komen qua beleving uit dezelfde hoek, namelijk die van optimaliseren, alleen die dingen doen die bijdragen, etc. Maar juist de exacte vergelijking/overeenkomsten waren voor mij een onbekende. Ik ben zelf een actief beoefenaar van Scrum, heb de voordelen ervaren en een aantal valkuilen gezien. Ook de 'aha erlebnis' bij anderen heb ik bij anderen zien en laten ontstaan. Erg leuk om te zien.

Maar ik kon tot voor kort niet uitleggen wat de overeenkomsten tussen Scrum en Lean waren. Hieronder meld ik de ontdekkingen die ik heb gedaan. Mocht ik iets vergeten zijn en er naast zitten, dan hoor ik het graag.

Allereerst de principes. Na enig speurwerk kwam ik tot het volgende rijtje:

• De klant staat centraal
• De waardestroom verbeteren
• Flow in stand houden
• Een pullproductiesysteem, dus vraaggestuurd
• Naar perfectie streven
• Mensen respecteren

Met name vanuit met Scrum ervaring zie ik veel principes in praktijk terugkomen:

• Binnen Scrum bepaald de klant wat er moet gebeuren en in welke volgorde. Dus deze staat zeker centraal. Als team ben je alleen maar bezig met hetgeen de klant vraagt. Dus ook vraaggestuurd.
• Het is belangrijk om de waardestroom te verbeteren, dus onvolkomenheden eruit halen. Bijvorbeeld door de actiepunten vanuit de Retrospective te implementeren. Eigenlijk streven we hierbij dus naar perfectie. En dan maakt het niet uit of het gaat om proces, inhoud of relatie.
• De flow in stand houden doen we vooral door met elkaar te blijven communiceren en afstemmen. In de Daily Standup worden de activiteiten op elkaar afgestemd, verstoringen benoemd en door de Scrum Master weggemasseerd.
• Belangrijkste is mensen respecteren. Je moet het immers samendoen en dit houdt in dat je elkaar respecteert en rekening met elkaar houdt.

Dus qua principes zien we dat tussen Scrum en Lean wel een grote gemeenschappelijke deler zit.

Nog wel even door zoomen op 'waardestroom'. Wat is dit precies? Volgens mij houdt dit in dat je continue waarde probeert toe te voegen door activiteiten te verrichten die:

• ervoor zorgen dat je product of dienst transformeert
• je doet het omdat de klant bereid is ervoor te 'betalen'
• je doet het in één keer goed.

Als ik bovenstaande door vertaal naar Scrum dan zie je dat je continue activiteiten onderneemt die bijdragen (waardestroom verbeteren), je doet het omdat de klant het wil (die staat centraal, vraagt erom en wil ik dus voor 'betalen') en we doen het in één keer goed.

Kenmerk van Scrum en Lean is het woord continue, dus een cyclische beweging die iedere keer opnieuw begint. Als we naar beide manieren van werken kijken zie we dat beide een cyclisch proces hebben die bestaat uit stappen, namelijk:

Stappen binnen Scrum (ervan uitgaande dat we een goede product backlog hebben:

1. Sprintplanning: Een aantal user stories wordt uit de backlog gehaald, inhoudelijk doorgenomen, ingeschat en uitgewerkt
2. Sprint: de werkzaamheden vanuit de Sprint backlog worden opgepakt en uitgevoerd
3. Sprintreview: het resultaat van de Sprint wordt aan de klant en rest van de wereld getoond
4. Implementatie: bij akkoord kan het resultaat worden uitgerold (bijvoorbeeld naar productie)

Stappen binnen Lean (ook hierbij ervan uitgaande dat een lijst met verbeterpunten hebben:

1. Plan: Een verbeterpunt wordt opgepakt
2. Do: Een verbeterpunt wordt ontrafeld, verbeteracties worden opgezet
3. Check: Op kleine schaal wordt gecontroleerd of het daadwerkelijk tot verbetering gaat leiden
4. Act: Bij een positief resultaat worden de verbeteracties in de organisatie/proces geimplementeerd

In onderstaande figuur is de vergelijking in de vorm van een tabel weergegeven. Hierbij is ook aandacht besteed aan de start van een traject op basis van Scrum of Lean.

Beide manieren van werken gaan dus uit van een overzicht of lijst met wensen/verbeteringen. Bij Scrum gaat het om features van een product of dienst. Bij Lean om issues die niet goed lopen in het proces/organisatie. Ook is het zo dat als het bij 3 (Check/Sprintreview) tegenvalt, dan kan in een volgende cyclus gesleuteld worden om wel een positief resultaat te verkrijgen.

Ook de omstandigheden qua werken zijn volgens mij overeenkomstig:

• Scrum: ik heb ervaren dat als je in staat bent het team qua locatie bij elkaar te zetten, dat samenwerking hier maximaal tot uiting kan komen. Ook qua tijdsduur (periode van 1 - 4 weken) en de daaruit rollende cadans qua sprints is een feit.
• Lean: In de literatuur die ik gelezen heb wordt geadviseerd om de mensen samen te laten komen en in de vorm van workshops de verbeterpunten op te pakken en uit te werken. Ook kom je bij Lean waves tegen. Feitelijk golven van verbetering in een vaste frequentie (cadans).

Dus eigenlijk kun je stellen dat inderdaad (zoals reeds bedacht en bekend) Scrum en Lean sterk aan elkaar gelieerd zijn en dat ze eenzelfde structuur en werkwijze kennen. Veel overeenkomstige ingrediënten.

Een groot verschil zit volgens mij in de volwassenheid: Lean is reeds langgeleden bedacht en in de loop van de tijd voorzien van een goed gevulde gereedschapskist. Scrum is nog vol in ontwikkeling, maar zal ook naar verloop van tijd een goed gevulde gereedschapskist gaan krijgen. Het zou mij niet verbazen als ook de gereedschappen goed uitwisselbaar zijn (en dan vooral van Lean naar Scrum uiteraard).

Een ander verschil is dat mijn gevoel zegt dat Scrum meer een wijze van organiseren is en dat Lean veel meer betrekking heeft op inhoud (bedrijfsprocessen, werkprocessen, productie). Op zich wel grappig, want dat zou ook kunnen betekenen dat ze elkaar kunnen versterken (Scrumboard bij Lean, Daily Standup, Retrospective op samenwerking). Wellicht goed om hier later eens op terug te komen.